Van stoere scheepswerf tot creatieve hotspot
NDSM is het historische restant van de grootste scheepswerf van Amsterdam, die zich nu tot een creatieve stad aan de noordkant van het IJ ontwikkelt. De werf is met zijn 84.000 m2 meer dan tien voetbalvelden groot. Waar in de twintigste eeuw tientallen beroemde passagiersschepen en mammoettankers van de hellingen gleden, vind je er nu vele festivals, ateliers, workshops en monumentale kunst in de openbare ruimte. In de massieve NDSM-loods werken kunstenaars in de Kunststad, de grootste broedplaats van Nederland. In oude werkplaatsen (IJkantine) en nieuwe tijdelijke gebouwen (Noorderlicht, Pllek) kun je eten, drinken en feesten aan het water met het beste uitzicht van Amsterdam. Historische Rijksmonumenten zoals de Timmerwerkplaats en de Smederij zijn en worden door toparchitechten omgetoverd tot de hippe kantoren. Waar gesloopt is verrijzen onder andere nieuwe kantoren, woningen, horeca, retail, een jachthaven en maatschappelijke voorzieningen.
Het verhaal
Ooit, lang geleden, was hier alleen maar water. Het verhaal van NDSM begon met land dat werd opgespoten in het IJ, in de negentiende eeuw. Hier werden een eeuw lang schepen gemaakt, op de grootste scheepswerf van Amsterdam. Hele wijken in Amsterdam-Noord, waaronder Tuindorp Oostzaan, werden gebouwd voor werknemers van de werf. Het stadsdeel is nauw verweven met de industrie. Tot de Nederlandsche Dok en Scheepsbouw Maatschappij in 1984 na een doorstart als NSM, definitief failliet ging. In de jaren negentig dienden kunstenaars, krakers en skaters een plan in voor tijdelijke invulling van het gigantische, inmiddels vervallen terrein. De Kunststad werd geboren, de grootste broedplaats van Nederland. Daarna volgde bijzondere horeca. Bedrijfjes en bedrijven. NDSM werd ‘hip’. Nu is het samen met de Zuidas en het centrum een van de drie meest gewilde ontwikkelgebieden van Amsterdam. Het verhaal gaat door.
De toekomst
De NDSM-werf heeft de belofte in zich om verder te groeien als een van de belangrijkste brandpunten van stedelijke creatieve energie. NDSM blijft daarbij een experimenteel stadsmilieu, een selfmade city. Hier worden rafelranden gekoesterd en vindt de ontwikkeling plaats zonder vastomlijnd einddoel, maar wel volgens een aantal strikte uitgangspunten. Met respect voor de historie (een deel van de werf is sinds 2008 Rijksmonument), de ruimte en de vergezichten. Zoveel mogelijk autarkisch en duurzaam. Er komen deelgebieden en zichtlijnen: open ruimtes met veel ruimte voor tijdelijkheid en cultuur (NDSM-werf Oost) en een paar intensief bebouwde gebieden (NDSM-werf West) voor wonen, werken en retail. Hier wordt gewoond, gewerkt, gemaakt en genoten aan het IJ. NDSM is nooit af en blijft in beweging.